Wybór formy opodatkowania działalności musi zostać podjęty już na etapie składania wniosku o założenie firmy do CEIDG. Czym są formy opodatkowania, jakie ich rodzaje wyróżniamy i które są najkorzystniejsze?
Formy opodatkowania przedsiębiorstw
Za wybór formy opodatkowania odpowiada przedsiębiorca. Wybór ten powinien być zgodny z rodzajem prowadzonej działalności, choć nie bez znaczenia pozostaje także opłacalność w przypadku konkretnej firmy. Wyróżniamy cztery podstawowe formy opodatkowania działalności gospodarczej. Czym charakteryzuje się każdy z nich?
Skala podatkowa, czyli opodatkowanie na zasadach ogólnych
Jest to najczęściej wybierana forma opodatkowania działalności gospodarczej. Polega ona na opodatkowaniu dochodu według dwustopniowej skali. Aby zrozumieć jej wartość, należy rozgraniczyć pojęcia dochodu i przychodu. Dochód to przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Mówiąc inaczej, dochód to kwota, którą firma faktycznie zarobiła na działalności. Jeżeli dochód ten wyniósł do 85 528 zł, opodatkowanie wynosi 17% pomniejszone o kwotę zmniejszającą podatek. Jeżeli kwota 85 528 zł została przekroczona, podatek równa się 17% plus 32% nadwyżki i minus kwota zmniejszająca podatek. Jeżeli przedsiębiorca decyduje się na tę formę opodatkowania, jest zobowiązany do prowadzenia księgi przychodów i rozchodów oraz do ewidencjonowania w niej swoich przychodów i rozchodów. Na koniec każdego roku konieczne jest sporządzenie spisu z natury, w którym wykazane zostaną wszystkie nabyte towary i materiały.
Podatek liniowy
Podatek liniowy jest kolejną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Przedsiębiorca w jej ramach opodatkowuje dochód jedną stawką podatku wynoszącą 19% i nie ma tu znaczenia wysokość dochodu. Przedsiębiorca jest zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi rozchodów i przychodów.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałt to forma opodatkowania zakładająca, że przedsiębiorca nie może pomniejszyć osiąganych przychodów o poniesione koszty podatkowe. W zamian może liczyć na niskie stawki ryczałtu w zależności od wykonywanej działalności gospodarczej. Warto jednak wiedzieć, że z tej formy opodatkowania skorzystać może tylko osoba fizyczna, która uzyskuje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, której wysokość nie przekracza 200 000 euro. Z ryczałtu może skorzystać także osoba fizyczna, która uzyskała przychód wyłącznie z działalności pozarolniczej prowadzonej w formie spółki, której suma przychodów wszystkich wspólników nie przekroczyła kwoty 2 000 000 euro.
Karta podatkowa
Karta podatkowa to zryczałtowana forma opodatkowania. Ciekawe jest to, że w przypadku tej formy, wartość wpłaconego na konto US podatku w żaden sposób nie odzwierciedla osiąganych przychodów. Stawka karty podatkowej zależna jest od rodzaju wykonywanych usług, wielkości zatrudnienia, wielkości miejscowości, której działa dana firma, a także rozmiaru prowadzonej działalności gospodarczej. Z karty podatkowej mogą skorzystać tylko osoby wykonujące określoną działalność, np. opiekę nad dziećmi czy osobami chorymi, a także firmy świadczące usługi rozrywkowe.
Formy opodatkowania – wady i zalety
Każda z wymienionych form opodatkowania ma zarówno plusy, jak i minusy, które należy wziąć pod uwagę. Skala podatkowa ma wiele zalet, do których należy m.in. prawo do korzystania z różnych ulg podatkowych, prawo do wspólnego rozliczania się z małżonkiem czy jako osoba samotnie wychowująca dziecko, a także prawo do odliczeń w deklaracji podatkowej czy rozliczenia wszystkich przychodów na jednym zeznaniu PIT. Minusem tej formy opodatkowania jest natomiast obowiązek prowadzenia Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów czy większa ilość formalności. Trzeba także pamiętać, że jeżeli dochód w jakimś miesiącu przekroczy 85 529 zł, firma będzie zmuszona zapłacić podatek dochodowy wg stawki 32 %.
Sporo zalet ma także podatek liniowy. Przede wszystkim, posiada on jedną, stałą stawkę. Poza tym, w przypadku tej formy opodatkowania nie łączy się dochodów uzyskanych z różnych źródeł. Sposób wyliczenia podatku jest łatwy, a do tego istnieje możliwość odliczeń od przychody poniesionych kosztów podatkowych. Ta forma opodatkowania ma jednak swoje wady. Należy do nich przede wszystkim brak kwoty wolnej od podatku, brak możliwości rozliczenia się z małżonkiem czy brak prawa do kredytu podatkowego i większości ulg podatkowych.
Jaką formę opodatkowania wybrać?
To, jaka forma opodatkowania będzie najbardziej korzystna jest zależne od wielkości osiąganych przychodów. Warto rozważyć, ile zysku przyniesie działalność, jak wysokie będą ponoszone koszty, a także to, czy rodzaj wykonywanej działalności nie jest w wykluczeniach danych form opodatkowania. Warto także wiedzieć, że forma opodatkowania, jaką wybierzesz na początku działalności firmy będzie obowiązywała w danym roku podatkowym. Jeżeli zechcesz ją zmienić, możesz to zrobić jedynie raz do roku, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym firma uzyskała swój pierwszy dochód.